آیین تمنای باران مازندران
سرود طبیعت و نوای آسمان، در دلهای تشنه روستاهای مازندران
معرفی آیین:
آیین تمنای باران از جمله آیینهای کهن و نمادین استان مازندران است که گواه ارتباط عمیق و معنوی انسان با طبیعت میباشد. این آیین که در فصول خشکسالی یا کمبارش برگزار میشود، تبلور امید و آرزوی مردم برای نزول رحمت آسمانی و حاصلخیزی زراعتهایشان است. اهالی مازندران با اجرای این مراسم، نه تنها دعای باران را به جای میآورند، بلکه پیوندی نو میان نسلهای مختلف جامعه برای حفظ این سنت دیرینه برقرار میکنند.
زمان و موعد برگزاری آیین:
آیین تمنای باران معمولاً در زمانهایی که نزولات جوی کمتر از حد انتظار باشد، به ویژه در فصل تابستان، برگزار میشود. این مراسم زمانی برگزار میگردد که کشاورزان و روستاییان، نگران محصولات و کشتهایشان هستند و به یاری آسمان نیاز دارند.
روند مراسم و اهمیت آیین:
در روز برگزاری این آیین، مردان، زنان و کودکان با گردهمایی در مکانهای عمومی همچون میدان یا مسجد روستا، با نواهای محلی و قرائت دعاهایی مخصوص، به دعا و مناجات مشغول میشوند. این مراسم با برپایی تجمعی بزرگ همراه است و حاضران با نوای دف و سرودهای مذهبی، درخواست باران از درگاه خداوند دارند. در برخی مناطق، تدارک نمادهایی مانند عروسکهای کوچک معروف به «لام تایی» نیز بخشی از این سنت است که به اعتقاد قدیمیها، بارش باران را تسریع میکند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی آیین:
آیین تمنای باران، فراتر از یک مراسم مذهبی و طلب نزول، نشانهی همبستگی مردم با طبیعت و انعکاسدهنده فرهنگ مشارکتی و جمعگرایانه مازندرانیهاست. این مراسم علاوه بر تقویت باورهای مذهبی، فرصتی برای گردهمایی اجتماعی و ایجاد همبستگی میان مردم میباشد و نقشی مهم در حفظ و تداوم فرهنگ بومی منطقه ایفا میکند.