آیین دمام‌زنی
آوای جان و طنین حماسه در دل کهگیلویه و بویر احمد
معرفی آیین:
دمام‌زنی از جمله آیین‌های پرشور و ریشه‌دار در استان کهگیلویه و بویر احمد است که با فرا رسیدن ایام سوگواری محرم، به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا، فضای شهرها و روستاهای این دیار را فرا می‌گیرد. این سنت، نه تنها نشانگر دلدادگی مردم به اباعبدالله الحسین(ع) و واقعه کربلاست، بلکه آوایی است که همدلی و پیوند عمیق مردم منطقه را بازتاب می‌دهد. دمام‌زنی صدایی است مملو از احساس، نجواگر سوگ و پایداری.
نحوه اجرای آیین:
در آیین دمام‌زنی، گروه‌هایی از مردان محلی با لباس‌های ساده و متحدالشکل، در کوچه‌ها و میدان‌های شهر گرد می‌آیند و با به دست گرفتن دمام‌های بزرگ و کوچک، ضرباتی هماهنگ و موزون را بر سازها وارد می‌آورند. نواهای سنگین و پرطنین دمام، گاه همراه با نوحه‌خوانی و حرکت دسته‌جمعی اجرا می‌شود. ریتم گروه‌ها، پرشور و حساب‌شده است و گاهی صدای نی و سنج نیز این سمفونی معنوی را کامل می‌کند.
آیین‌ها و جلوه‌های ویژه:
پیش از شروع، دمام‌ها با شال‌های سیاه و منقوش به اسامی اهل بیت مزین می‌شوند و اغلب جوانان با پای برهنه و نگاه‌هایی سرشار از عزم و اندوه به صف می‌ایستند. زنان و کودکان نیز به تماشای این آیین می‌نشینند. هر ضرب دمام، پژواک حماسه و همدلی را میان جمعیت تقویت می‌کند.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
آیین دمام‌زنی با ایجاد وحدت، همبستگی و حس مشارکت، نیرویی عظیم در پویایی هویت جمعی ایجاد می‌کند و جوانان را با سنت‌ها و ارزش‌های بومی پیوند می‌زند. همچنین بستری برای انتقال پیام‌های اخلاقی و دینی است و حافظه جمعی سوگ و کنش اجتماعی منطقه را صیقل می‌دهد.
نتیجه‌گیری:
دمام‌زنی آوای یگانگی و تاب‌آوری مردمان کهگیلویه و بویر احمد است؛ آیینی که تاریخ، ایمان و شجاعت را در ضربان طبل‌ها جاودانه کرده است.
