آیین رمضان‌خوانی و رمضونیکه

نجوای مقدسِ شب‌های تشنه؛ نوای اُمید در کوچه‌های سیستان و بلوچستان

معرفی آیین:

آیین رمضان‌خوانی و رمضونیکه، یکی از زیباترین و پُرحس‌ترین آیین‌های مردم سیستان و بلوچستان است که همزمان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود. این آیین ریشه در سنت‌های دیرین مردمان منطقه دارد و هر ساله با آغاز شعبان و روزهای پیش از رمضان، شور و نشاط ویژه‌ای به محله‌ها و روستاها می‌بخشد.

شرح مراسم و فضای آیین:

در شامگاهان آخرین روزهای شعبان و شب‌های آغازین رمضان، گروه‌هایی از نوجوانان و جوانان محلی با صدایی رسا و پر از اشتیاق، اشعار و رباعی‌های رمضان‌خوانی را در کوچه‌ها و خانه‌ها زمزمه می‌کنند. اشعار این آیین، سرشار از معنویت، شوق انتظار و آرزوی بخشش الهی است. این گروه‌ها با کوبیدن به در منازل، خانواده‌ها را از نزدیک شدن ماه ضیافت آگاه می‌کنند و پیام آمادگی برای میهمانی خدا را می‌آورند.

آداب و رسوم جانبی:

پس از شنیدن صدای رمضان‌خوانان، ساکنان خانه‌ها با شیرینی‌های محلی، خرما، گردو و یا اندکی پول از آنان پذیرایی می‌کنند. در برخی مناطق، مراسم رمضونیکه، بهانه‌ای برای جمع‌آوری کمک برای نیازمندان نیز هست و فضایی از مهربانی و انسجام اجتماعی را پدید می‌آورد. کودکان با لباس‌های تمیز و شاد همراه گروه‌ها می‌شوند و شور کودکانه خود را به آیین می‌بخشند.

اهمیت فرهنگی و اجتماعی:

آیین رمضان‌خوانی و رمضونیکه، نه تنها نشانی از ورود یک ماه مبارک و معنوی است، بلکه فرصتی برای تجدید صمیمیت‌ها، تحکیم همبستگی و زنده نگه‌داشتن سنت‌های اصیل و ارزش‌های انسانی در سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود.