آیین سنتی زانو زدن در سمنان
تجلی فروتنی و همدلی در آیین‌های کهن دشت‌های کویر
معرفی رویداد:
آیین سنتی زانو زدن یکی از رسوم دیرینه و ریشه‌دار استان سمنان است که هرسال در برخی از شهرها و روستاهای این خطه، به‌ویژه در ایام عزاداری ماه محرم، برگزار می‌شود. این آیین، نمادی از فروتنی، بندگی و اتحاد اجتماعی به‌شمار می‌رود و یادآور احترام به بزرگان، پیشینیان و شاخص‌ترین رخدادهای مذهبی بومی منطقه است. آغاز این جریان معمولاً با اولین شب‌های ماه محرم در حسینیه‌ها و فضاهای باز شکل می‌گیرد.
چگونگی برگزاری:
در ساعات عصرگاهی یا پس از نماز مغرب، اهالی در صحن مساجد و حسینیه‌ها گرد هم می‌آیند. با صدای نوحه و مداحی، مردان و جوانان روی زمین نشسته و به طور منظم بر زانو می‌نشینند. این زانو زدن همراه با ضرب‌آهنگ دسته‌های سینه‌زنی و نواهای حزن‌آگین ادامه می‌یابد. کودکان و نوجوانان نیز میان شرکت‌کنندگان حضور دارند و این آیین جمعی، حس همدلی و هم‌سرنوشتی را میان نسل‌ها تقویت می‌کند.
آیین‌ها و جلوه‌های ویژه:
در جریان این مراسم، اغلب غذای نذری ساده مانند شله‌زرد یا آش محلی در میان اهالی توزیع می‌شود. فضاسازی با شمع و فانوس، پوشیدن لباس‌های سیاه و استفاده از نمادهای عزاداری، جلوه‌ای ویژه به این رویداد می‌بخشد. گاه اشعار محلی نیز در وصف شهامت و ایثار اسطوره‌های مذهبی زمزمه می‌شود.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
آیین زانو زدن در سمنان، فرصتی برای بازتولید هویت جمعی و تقویت همدلی اجتماعی است. حضور همگان در کنار یکدیگر، انتقال آموزه‌های اخلاقی و احترام به مناسک دینی را برای نسل جوان نهادینه می‌کند و روحیه مشارکت اجتماعی را گسترش می‌دهد.
نتیجه‌گیری:
آیین سنتی زانو زدن نه‌تنها یادآور پیوند عمیق مردم سمنان با آیین‌های مذهبی است، بلکه نمادی ماندگار از وحدت، فروتنی و استمرار فرهنگ محلی در گذر زمان به‌شمار می‌آید
