آیین شالانگنی و گپکشی مازندران
راز دل سپیدیها؛ شبی پر از زمزمه، شوق و سپیدی در دل زمستان مازندران
معرفی آیین:
آیین شالانگنی و گپکشی از رسوم کهن و دیرینه مردم استان مازندران است که ریشه در باورهای عمیق اجتماعی و فرهنگی این منطقه دارد. این سنت زیبا که نشانگر پیوند بین نسلها و گرامیداشت ارزشهای همدلی و محبت در جامعه روستایی مازندران است، در شبهای بلند و آرام زمستان رنگ و بویی افسانهای به خانهها میبخشد. شالانگنی به معنی انداختن شال یا روسری از روزنه بام یا پنجره به درون خانهای دیگر است و با اجرای آن جوانان روستا از صاحبخانه هدیه و شیرینی دریافت میکنند.
زمان برگزاری آیین:
موعد زمانی این آیین پرشور، شبهای زمستان و به ویژه شب چله یا همان یلدا است. در این شبها، جوانان و نوجوانان روستاها با شالهای رنگین به خانهها میروند و با اجرای این رسم نه تنها دل خوشی برای خود و اهالی فراهم میکنند، بلکه صمیمیت و مهر را در دل شبهای سرد تقویت میکنند.
مراحل و شیوه اجرا:
در شبی که به آیین شالانگنی و گپکشی اختصاص یافته، جوانان شالهای خود را به بام یا پنجره همسایگان میاندازند. صاحبخانه بدون آن که فرد را مشاهده کند، هدیهای شامل شیرینی، آجیل یا مبلغی پول در شال قرار میدهد. گاهی همراه با این آیین گپکشی نیز انجام میشود؛ افراد معما یا شوخی بیان میکنند و فضای خانه آکنده از صدای خنده و شادی میشود.
اهمیت فرهنگی آیین:
این آیین پل ارتباطی میان نسلهاست. شالانگنی و گپکشی علاوه بر اینکه یادآور مهربانی و بخشندگی است، به عنوان میراثی ارزشمند، پیوندهای عاطفی میان اعضای روستا را محکمتر میکند و دلگرمی و شادی را در دل شبهای زمستان جاری میسازد.