آیین شال ساللاماق
راز شبهای پر هیاهوی اسفند؛ طنینی از آرزو و مهربانی بر فراز خانههای اردبیل
معرفی آیین:
آیین شال ساللاماق یکی از دلنشینترین و ریشهدارترین سنتهای مردم استان اردبیل است که با فرا رسیدن روزهای پایانی سال، جلوهای خاص به کوچهها و خانههای این خطه میبخشد. در این مراسم نمادین که سرشار از شور و صمیمیت است، جوانان و نوجوانان با شالهای رنگارنگ و پرامید بر پشتبام خانهها حاضر میشوند، تا پیام شادی، دوستی و نو شدن را به اهالی برسانند. شال ساللاماق، بهمعنای «انداختن شال» است و با الهام از باورهای قدیمی مردم، پیوند عمیقی با نوروز و روح سرسبز بهار دارد.
زمان برگزاری آیین:
این آیین دیدنی و خاطرهانگیز به طور معمول در شب چهارشنبهسوری، یعنی آخرین سهشنبه سال برگزار میشود. در این هنگام، شبهای روستا و شهرهای اردبیل سرشار از هیجان و حرکت است و طنین صدای شادی کودکان و نوجوانان در کوچهها میپیچد. شال ساللاماق بخشی جداییناپذیر از جشنهای استقبال از بهار و نوروز است که همگان را به همدلی و نوعدوستی دعوت میکند.
آداب و رسوم:
در این مراسم، جوانان و نوجوانان شالهایی بلند و رنگی را از دودکش یا پشتبام خانهها به درون منازل میاندازند و با سر دادن اشعاری زیبا از صاحبان خانهها هدیه طلب میکنند. اهالی نیز با مقداری آجیل، شیرینی، تخممرغ و گاه سکه به شالها پاسخ میدهند و با این کار، آرزوهای خوش را بدرقه میکنند. این آیین فرصت ارزشمندی برای نزدیکتر شدن دلها و گسترش محبت است.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
شال ساللاماق فراتر از یک رسم ساده، بازتابی از همبستگی، مهربانی و استمرار فرهنگ شفاهی اردبیل است؛ آیینی که یادآور خاطرات خوش گذشته و نشانهای از امید به آیندهای روشنتر است.