آیین علامت چهارمحال بختیاری
رقص پرچمان سوگ، پژواک اندوه و وفاداری بر آستان کهن چهارمحال بختیاری
معرفی آیین:
آیین علامت یکی از باشکوه‌ترین و ویژه‌ترین جلوه‌های عزاداری محرم در استان چهارمحال بختیاری است که ریشه در باورهای عمیق مذهبی و هویتی مردم این دیار دارد. علامت، نماد سوگواری جمعی و نشانه‌ای از وفاداری و ارادت به خاندان اهل بیت (ع)، در قلب و جان ساکنان کهن‌سرزمین چهارمحال می‌تپد. این آیین جلوه‌ای بی‌بدیل از پیوند آیینی، هنر و ایمان مردمان بختیاری است که هر سال همراه با ماه محرم، زندگی روستاها و شهرهای منطقه را رنگ و بویی دیگر می‌بخشد.
شیوه اجرای آیین:
در روزهای محرم، اعضای هیئتها علامت‌ها را که سازه‌هایی چوبی و فلزی به شکل پرچم و مزین به پارچه‌های سیاه و علائم مذهبی‌اند، مهیا می‌سازند. این علامت‌ها با گل و شمایل‌ها تزئین می‌شود و بر دوش جوانان ایل، مسیر گذر کوی و برزن را طی می‌کند. نوای نوحه و دمام و همخوانی جمعی، راهپیمایی را با موجی از احساس و شور همراه می‌سازد تا لحظات سوگواری، مشترک و عمیق تجربه شود.
آیین‌ها و رسوم ویژه:
در این مراسم، هر محله علامت ویژه خود را دارد که همچون پرچمی مقدس حرمت می‌گیرد. آویختن پارچه‌های نقش‌دار، شمع‌افروزی، و اهدای آش نذری به عزاداران از مهم‌ترین رسوم آیین است. روایتگری واقعه عاشورا و گرد آمدن نزدیکان در کنار علامت، جلوه‌ای آئینی به عزاداری می‌بخشد.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
آیین علامت پیوندی استوار میان نسل‌های جامعه برقرار می‌سازد. تقویت هویت مذهبی، ایجاد اتحاد در میان تیره‌ها و تجدید عهد وفاداری به ارزش‌ها و باورهای مردمی در این آیین، نمایان است. در سایه این مراسم، تعلق خاطر و همدلی در میان مردم منطقه عمیق‌تر می‌شود.
نتیجه‌گیری:
آیین علامت، آیینه‌ای زنده از ایمان و پیوست مردمان چهارمحال به ریشه‌های معنوی خویش است؛ فصلی از شور و سوگ که هر سال بهار وفاداری را بر دامنه‌های بلند این دیار زنده نگه می‌دارد.
