آیین علم گردانی هرمزگان
طنین ایمان بر دوش نسیم؛ پرچم‌هایی که قصه‌دارِ حماسه‌اند
معرفی آیین:
آیین علم گردانی از آداب کهن و مانای هرمزگان است که ریشه در ارادت مردمان جنوب به اهل بیت دارد. این مراسم در روزهای محرم و به ویژه در تاسوعا و عاشورا، پلی میان سنت، شور و معنویت ایجاد می‌کند؛ آیینی که نه‌تنها نمادی از سوگ و وفاداری است، بلکه گوشه‌ای از هویت فرهنگی مردم این دیار را به نمایش می‌گذارد.
شرح مراسم و فضای آیین:
فضای علم گردانی آکنده از وجد و احترام است. علم‌هایی بلند و زیبا که بدنه‌شان با پارچه‌های سبز، سرخ و مشکی، نمادهایی از واقعه کربلا، آذین یافته، توسط مردان و جوانان روستاها و محله‌ها بر دوش کشیده می‌شوند. حرکت آکان و موزون علم‌داران در کوچه‌های خاکی و محوطه مساجد، با نوای مرثیه و ضرب سنج یا دمام، حال و هوای معنوی خاصی به فضا می‌بخشد. اغلب مردم، اعم از زن و مرد، با لباس‌های مشکی و چشمانی اشکبار، همراه علم‌ها حرکت می‌کنند و با نذری‌ها یا دانه‌های گندم و خرما، مهمان عزاداران و رهگذران می‌شوند.
سنت‌ها و آداب جانبی:
در کنار حرکت علم، مراسم تعزیه‌خوانی، سینه‌زنی و ذکر مصیبت از جمله رسوم جدا‌نشدنی این آیین‌اند. برخی خانواده‌ها به نیت حاجت‌روایی، پارچه یا پول بر علم‌ها می‌بندند یا نذر خاصی برای آن ادا می‌کنند. خدمت‌رسانی و میزبانی از عزاداران، و تهیه غذاهای نذری در این روزها رواجی ویژه دارد.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
آیین علم گردانی پیوندآفرین دل‌های مردم و نمادی از همبستگی و وفاداری اقوام هرمزگان است. این مراسم ضمن پاسداشت فرهنگ عاشورایی و انتقال آن، نقشی ماندگار در تقویت هویت دینی، حفظ سنت‌های بومی و به‌هم‌پیوندزدن نسل‌ها دارد. هنوز این آیین، نه‌تنها به مثابه سوگواری، که چونان رشته‌ای استوار، مردم را به ریشه‌های پندار و ایمان پیوند می‌دهد.
