آیین قولاق آسدی

طلوع بهار در همهمه‌ی غرورآفرین نوجوانان؛ نوای زندگی در سپیده‌دم روستاهای اردبیل

معرفی آیین:

آیین قولاق آسدی یکی از سنت‌های دیرپای استان اردبیل است که ریشه در باورها و فرهنگ پویای مردم این دیار دارد. در این مراسم که نشانی از گذار فصلی و بازگشت دوباره طبیعت است، نوجوانان با شادابی و شور خاص، صدای زنگ بیداری برای روستاها سر می‌دهند. قولاق آسدی در زبان ترکی به معنای «بیدار کردن گوش‌ها»ست و این آیین، پیام‌آور آمدن بهار و نوید دوباره حیات در دل سرد زمستان است.

زمان برگزاری آیین:

قولاق آسدی هرساله با نزدیک شدن به فرارسیدن نوروز، در واپسین شب‌های اسفندماه و حد فاصل میان چهارشنبه‌سوری و تحویل سال انجام می‌شود. این موعد زمانی دقیقاً هنگامی است که شور و شوق بهاری، هنوز در میان سرمای آخر سال جاری شده و خانه‌ها منتظر طلوع سبز بهار هستند. در این زمان، روستاها شاهد حضور گروهی از نوجوانان‌اند که شبانه در کوچه‌ها می‌چرخند و آواز بیداری سر می‌دهند.

آداب و رسوم:

در این آیین، نوجوانان کیسه‌هایی در دست می‌گیرند و با خواندن اشعار محلی و زدن درها، اهالی را از آمدن سال نو آگاه می‌کنند. میزبانان نیز با هدیه دادن تخم‌مرغ، آجیل، شیرینی و گاهی سکه‌هایی کوچک، پاسخگوی شور کودکان می‌شوند. این رفتار آیینی، همدلانه‌ترین تعامل میان نسل‌های مختلف است و گرما و مهربانی را در فضای روستا منتشر می‌سازد.

اهمیت اجتماعی و فرهنگی:

قولاق آسدی علاوه بر غنا بخشیدن به میراث ناملموس اردبیل، نمادی از همدلی، نوع‌دوستی و پیوند نسل‌هاست. این آیین روح سرزندگی و امید را در آستانه‌ی بهار به دل افراد می‌آورد و چراغ خانه‌ها را دوباره روشن می‌کند.