آیین نخل‌گردانی شهر جنگل
کاروان سوگ، بارِ خاطره و ایمان بر دوش مردمان
معرفی آیین:
آیین نخل‌گردانی شهر جنگل از جمله مراسم‌های عزاداری باشکوه استان خراسان رضوی است که هر ساله در ایام محرم با اهمیت و هیبتی خاص برگزار می‌شود. این آیین ریشه در قرون کهن دارد و نمادی از ارادت مردم این دیار به حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) و یاران وفادارش به شمار می‌رود. نخل، تجسمی از تابوت حضرت سیدالشهداست و گرداندن آن سرشار از نمادهای وفاداری، همبستگی و عشق است.
نحوه برگزاری مراسم:
در نخستین روزهای عاشورا، مردم شهر جنگل با همدلی مثال‌زدنی به ساخت و تزیین نخل می‌پردازند. اين سازه چوبی، با پارچه‌های مشکی، آینه، علم و شال‌های سبز و سرخ آراسته می‌شود و هاله‌ای از احترام و تقدس آن را فرا می‌گیرد. هنگام حرکت کاروان نخل، مردم با نوای نواخوانان و ضرب طبل و سنج، بار مصیبت را مرور می‌کنند و با چشمانی اشک‌بار به دنبال نخل حرکت می‌کنند. این لحظات، حضور سوگواران را به سیلاب خالصی از اندوه و دلدادگی بدل می‌کند.
آیین‌ها و ویژگی‌های مراسم:
نخل‌گردانی با نظم و احترام خاصی صورت می‌گیرد؛ جوانان و پیران، نخل را بر دوش گذاشته و آن را در کوچه‌ها و خیابان‌های شهر می‌گردانند. همزمان با حرکت نخل، ذکر مصیبت، مرثیه‌خوانی و نوحه‌سرایی اوج می‌گیرد و فضای شهر سراسر ماتم و معنویت می‌شود. مردم در این روز با نذر و خیرات، روح همبستگی و ایمان را زنده می‌کنند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
آیین نخل‌گردانی شهر جنگل، نه‌تنها نمادی از وفاداری به ارزش‌های عاشورا، بلکه زمینه‌ساز اتحاد اهالی و انتقال مفاهیم معنوی به نسل‌های آینده است. این آیین، خاطره‌ای عمیق در حافظه جمعی مردم خراسان رضوی برجا می‌گذارد و هر سال با شکوهی ناب تکرار می‌شود.
