آیین گُل غلتان خراسان رضوی
آوازی از عطر و لطافت؛ تجلی عشق مادرانه زیر باران گلبرگهای محمدی
معرفی آیین:
آیین گُل غلتان از جمله رسمهای دیرینه و سرشار از مهر در استان خراسان رضوی است که ریشه در باورهای کهن مردم این سرزمین دارد. این آیین، نماد تطهیر، شادابی و زندگی دوباره برای نوزادان تازه متولد شده بهشمار میآید و جلوهای از پیوند عمیق خانواده با طبیعت و تقدیس کودکان در فرهنگ بومی دارد. گلهای محمدی و عطر گلاب، فضای خانهها را سرشار از شادمانی و امید میکنند.
نحوه اجرای مراسم:
در نخستین بهار زندگی نوزاد، خانوادهها به ویژه مادر و مادربزرگها، نوزاد را در پارچهای سفید و نرم قرار داده و با آرامش در میان گلبرگهای تازه محمدی میغلتانند. این عمل توأم با دعا و زمزمه لالاییهای محلی، نمادی از آرزوی سلامتی، سعادت و خوشبختی برای کودک است. پس از غلتاندن نوزاد در گلبرگها، گلاب بر گونهها و دستانش پاشیده میشود. گاه گلاب به نشان تبرک میان دیگر اعضای خانواده هم پخش میشود تا هالهای از صفا و طراوت بین جمع گسترده شود.
آیینها و سنتهای ویژه:
تهیه گلبرگهای تازه محمدی و گلاب ناب، با همراهی و همکاری جمعی از زنان فامیل صورت میگیرد و طی این فرآیند شادی و همدلی در فضای پیرامون جاری میشود. پس از پایان مراسم، مهمانان به صرف شیرینی، میوه و نقل دعوت میشوند تا این یادمان را با خوشحالی و دلگرمی به پایان رسانند. خواندن شعرها و ترانههای کودکانه، زیبایی مراسم را دوچندان میکند.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
آیین گُل غلتان نه فقط سمبل پاکی و آغاز زندگی نو برای نوزاد است، بلکه بیانگر پیوندهای خانوادگی، محبت جمعی و انتقال ارزشهای فرهنگی میان نسلهاست. این مراسم، رایحه شیرین عشق، همبستگی و امید را در جای جای جامعه میپراکند و میراثی گرانبها برای حفظ هویت محلی قلمداد میشود.