جشن بهارگاه (بهار چرانی) و نوکین روچ
رقص سبزهها و ساز طبیعت؛ وقتی که سیستان و بلوچستان بیدار میشود.
معرفی آیین:
جشن بهارگاه، که در منطقه با عنوان بهار چرانی و نوکین روچ شناخته میشود، یکی از زیباترین مناسبتهای سنتی سیستان و بلوچستان است که هر ساله با آمدن بهار و سرسبز شدن دامنهها برگزار میگردد. این آیین، آغاز فصل چرا و کوچ دامها به مراتع تازه، و نو شدن طبیعت را با همدلی مردمان و شادی جمعی جشن میگیرد. در این آیین، نوکین روچ (یعنی «روز نو»)، نشانهای از شروع دوباره و بیداری سرزمین پس از خواب زمستانی است.
شرح مراسم و فضای جشنواره:
هنگام طلوع بهار، دامداران و اهالی روستا با شور و نشاط رهسپار مراتع سرسبز میشوند. عطر گلهای وحشی، صدای جنبوجوش گلهها و ترنم نوازشگر باد بهاری، صحنهای بیمانند از همزیستی انسان و طبیعت خلق میکند. در آسمان، بادبادکهای کودکانه به پرواز درمیآیند و جشن در میان سبزهزارها با پخت غذاهای محلی، نغمهسرایی و اجرای رقصهای بومی زنده میشود. بازارچههای کوچک برای عرضه محصولات دامی و صنایع دستی محلی نیز برپا میشود که گرمی خاصی به جمع میبخشد.
آداب و رسوم جانبی:
در این آیین، دعا برای بارش و سرسبزی سال، توزیع شیر و فرآوردههای دامهای کوچک، شعرخوانی و ضربآهنگ دف و دهل، فضای جشن را روحانیتر و پویاتر میکند. خانوادهها سفرههایی رنگین بر دامنه تپهها پهن میکنند و با همنشینی، آغاز بهار را پاس میدارند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
جشن بهارگاه و نوکین روچ، نه فقط جشن آغاز فصل چرا، بلکه جشن همزیستی، امید و تحول است. این آیین پیوند انسان با خاک، زندگی و همدلی را تقویت کرده و میراث معنوی مردمان سیستان و بلوچستان را زنده نگاه میدارد.