جشن بیل‌گردانی در استان اراک
معرفی رویداد:
جشن بیل‌گردانی یکی از آیین‌های سنتی و شاخص روستایی استان اراک، به‌ویژه در منطقه زاوَرَق و روستاهای اطراف، است. این جشن که ریشه در باورهای کشاورزی و اهمیت آب و کار دسته‌جمعی دارد، هر ساله در آستانه آغاز فصل کشاورزی یا روزهای پایانی بهار برگزار می‌شود.
چگونگی برگزاری:
در این مراسم، کشاورزان و اهالی روستا با بیل‌های خود که نماد کار و تلاش است، به صورت دسته‌جمعی به میدان روستا می‌آیند. بیل‌ها را با پارچه‌های رنگی و گل تزیین می‌کنند. آنگاه شرکت‌کنندگان بیل‌ها را بر دوش گذاشته، همراه با ضرب‌آهنگ سازهای محلی، رقص، سرود و شادی، آنها را در روستا و مسیر قنات یا مزرعه به گردش درمی‌آورند. معمولاً یک نفر که به عنوان بزرگ یا پیشکسوت کشاورزان شناخته می‌شود، پیشاپیش جمع حرکت می‌کند.
آیین‌ها و جلوه‌های ویژه:
خواندن اشعار و آوازهای محلی، رقص و پایکوبی گروهی با بیل‌ها، پخش نذری یا خوراکی میان مردم، و گاهی اجرای نمایش‌های نمادین درباره اهمیت آب و همبستگی در کار کشاورزی از بخش‌های جذاب این جشن است. حضور کودکان و نوجوانان در کنار پدران و بزرگان، نشانه انتقال این سنت ارزشمند به نسل‌های بعدی است.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
جشن بیل‌گردانی ضمن پاسداشت ارزش کار، تلاش و همکاری، زمینه‌ای برای انسجام اجتماعی، آموزش همدلی و احترام به طبیعت فراهم می‌کند. این آیین فرصتی است برای شادمانی جمعی، تحکیم روابط اجتماعی و حفظ و انتقال سنت‌های بومی منطقه اراک.
نتیجه‌گیری:
جشن بیل‌گردانی در استان اراک، نمونه‌ای از میراث فرهنگی ارزشمند و نمادی از همبستگی، تلاش و احترام مردم به طبیعت و کار گروهی است که همچنان با شور و نشاط در دل روستاها زنده نگه داشته می‌شود.
