جشن تیرماه سیزده شو مازندران
شبی به بلندی رویا، افسانهای از امید و نور در دامان کوهستانهای مازندران
معرفی آیین:
جشن تیرماه سیزده شو یکی از کهنترین و باشکوهترین آیینهای مردم مازندران است که ریشه در باورهای اساطیری و کشاورزی این سرزمین دارد. این جشن که در کنار خانواده، دوستان و همسایگان برگزار میشود، سرشار از آداب و رسوم شیرین و قصههای کهن است. مردمان مازندران معتقدند در این شب مقدس، آرزوها به آسمان فرستاده میشوند تا سالی پربرکت و سرشار از فراوانی در پیش داشته باشند. این جشن آمیخته با سرور و شادی، پیونددهنده نسلها و یادآور سنتهای زیبای نیاکان است.
زمان برگزاری آیین:
موعد زمانی برگزاری جشن تیرماه سیزده شو، شب سیزدهم تیرماه تبری (برابر با سوم تا ششم مرداد ماه خورشیدی) است. این مراسم به عنوان یادگار روزگاران دور، هر ساله با شور و اشتیاق بسیار در خانهها و روستاهای مازندران برگزار میشود و نویدبخش آغاز دورهای از امید، دوستی و برکت است.
مراسم و آداب جشن:
در این شب، خانوادهها و دوستان گرد هم میآیند و با خوردن خوراکیهای مخصوص مانند پالوده برنج، خوراک شیر و انواع دسرهای محلی، شادمانی میکنند. قصهگویی بزرگان، فالگیری و نقل افسانههای قدیمی از جمله بخشهای جدانشدنی این آیین است. کودکان با شادمانی مخصوص جشن، بازیهای سنتی انجام میدهند و گلومی (نوعی سرود محلی) میخوانند. شمع و مشعلهای روشن، خانهها را نورانی و دلها را به هم نزدیکتر میکند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی آیین:
جشن تیرماه سیزده شو نه تنها بازتابدهنده همبستگی اجتماعی و فرهنگی مردم مازندران است، بلکه زندهکننده خاطرات شیرین و باورهای اصیل گذشتگان به شمار میرود. این آیین نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی منطقه، انتقال ارزشهای نیاکان به نسلهای جدید و تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی دارد.