جشن سده خراسان

شعله‌های امید در بستر زمستان؛ آوای روشنایی در شب‌های سرد خراسان

معرفی آیین:

جشن سده یکی از کهن‌ترین و باستانی‌ترین آیین‌های ایرانی است که با شکوهی خاص در برخی از مناطق استان خراسان رضوی، به ویژه در میان خانواده‌های زرتشتی، برگزار می‌شود. این جشن، نمادی از پیروزی روشنی بر تاریکی و ستایشی برای آتش به عنوان نیروی پاک‌کننده و حیات‌بخش طبیعت است. سده، همواره آغازگر امید و گرما در سرمای پایان زمستان به شمار می‌آید و مردم خراسان آن را با اشتیاق خاصی گرامی می‌دارند.

شیوه برگزاری مراسم:

آیین سده معمولاً در دهم بهمن‌ماه برپا می‌شود. عصر آن روز، مردم هیزم و شاخه‌های خشک را گردآوری کرده و در محوطه‌ای باز انباشته می‌کنند. با غروب آفتاب، جمعیت با همخوانی سرودهای سنتی و دعای ناب، آتش بزرگی می‌افروزند و پیر و جوان گرداگرد آن به نیایش و شادی می‌پردازند. شعله‌های آتش، دل شب را روشن می‌کند و در پرتو نور آن، قصه‌های کهن، اسطوره‌ها و یاد نیاکان زنده می‌شوند.

آیین‌ها و رسوم ویژه:

همگام با افروختن سده، پذیرایی با آش سنتی، نان و شیرینی محلی انجام می‌شود. جوانان به گرد آتش می‌گردند و برخی با پَرِ آتش، شعله‌ای به خانه می‌برند تا سالی گرم و پربرکت داشته باشند. قصه‌گویی توسط بزرگان و نقل داستان‌های شاهنامه از دیگر بخش‌های جذاب این جشن است.

نقش فرهنگی و اجتماعی:

جشن سده در خراسان رضوی، فرصتی برای اتحاد، یادآوری ارزش‌های باستانی و تقویت معنای همکاری خانوادگی و اجتماعی است. این آیین، نمادی از زنده بودن فرهنگ آریایی و پژواک صدای امید و روشنایی در دل زمستان‌های سرد خراسان باقی مانده است.