جشن هیرومبا یزد
زمزمه زندگی نو، در آستان بهار بر بوم کویر کهن
معرفی آیین:
جشن هیرومبا، یکی از کهنترین و باشکوهترین آیینهای نیاکان ماست که در استان یزد و بهویژه در میان جامعه زرتشتیان این دیار، ریشه دارد. این جشن باستانی که در روستاهای زرتشتینشین اطراف یزد مانند شریفآباد اردکان و چم تفت برگزار میشود، نمادی از شکرگزاری برای نعمتهای اهورایی و استقبال از فصل نو و رویش دوباره طبیعت است. پژوهشگران و علاقهمندان به فرهنگ ایران باستان با جستجوی عبارت «جشن هیرومبا یزد» و «آیینهای زرتشتی یزد» با این رویداد آشنا میشوند.
موعد زمانی آیین:
جشن هیرومبا معمولاً در روز هیروم (روز دهم) از ماه فروردین برگزار میشود. این تاریخ که در اوایل فصل بهار قرار دارد، همزمان با آغاز رویش گیاهان و سرسبزی طبیعت پس از گذراندن زمستان سرد است. این آیین در واقع بخشی از جشنهای نوروزی و مربوط به ۱۰ روز پایانی سال و ۵ روز گاتابیو (پانجه کوچک و بزرگ) و سپس ۱۰ روز اول فروردین است.
چگونگی برگزاری مراسم:
مراسم جشن هیرومبا شامل برنامههای متنوعی است که با حضور گرم زرتشتیان و حتی هموطنان مسلمان برگزار میشود. از جمله این برنامهها میتوان به خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا برای برکت و فراوانی در سال جدید، گردهمایی و دیدار با خویشاوندان و دوستان، طبخ غذاهای سنتی و محلی یزد، و شادی و پایکوبی اشاره کرد. در برخی مناطق، پخت آش یا غذاهای نذری و توزیع آن در میان شرکتکنندگان نیز بخشی از این جشن است. این جشن فضایی سرشار از همدلی و همبستگی ایجاد میکند.
اهمیت فرهنگی مراسم:
جشن هیرومبا فراتر از یک گردهمایی ساده است؛ این آیین کهن، پیونددهنده نسلهای امروز با گذشته پرافتخار ایران است و نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ و سنتهای زرتشتیان به آیندگان دارد. این جشن با کلمات کلیدی «جشنهای باستانی ایران»، «فرهنگ یزد» و «گردشگری فرهنگی مذهبی» در فضای مجازی مطرح میشود و به معرفی غنای فرهنگی و تنوع آیینی استان یزد کمک میکند. برگزاری هیرومبا نشاندهنده همزیستی مسالمتآمیز و احترام به خردهفرهنگها در یزد است و به تقویت روحیه جمعی و حفظ هویت فرهنگی منطقه یاری میرساند.