سوغات زاهدان؛ از زاهدان سوغاتی چی بخریم؟
زاهدان، شهر رنگارنگ جنوب شرق ایران، پایتخت استان سیستان و بلوچستان، جایی است که فرهنگ و هنر بلوچ در کنار تمدن کهن سیستان خودنمایی می‌کند. این شهر با مردمانی خونگرم و مهمان‌نواز و بازارهایی پر از نقش و رنگ، مقصدی خاص برای علاقه‌مندان به فرهنگ اصیل ایرانی است. سفر به زاهدان بدون شناخت سوغاتی‌های خاص این دیار کامل نمی‌شود.
تاریخچه و معرفی شهر
زاهدان، شهری استراتژیک و پرتردد، از مهم‌ترین شهرهای مرزی کشور بوده و همواره شاهراه ارتباطی ایران با شرق محسوب می‌شود. اقوام مختلف، به‌ویژه بلوچ‌ها و سیستانی‌ها، با آداب و رسوم منحصر به‌فرد، جلوه‌ای متفاوت به فضای این شهر داده‌اند. حضور صنایع دستی کم‌نظیر و خوراکی‌های محلی سبب شده تا زاهدان همیشه مورد توجه مسافران باشد و جایی برای کشف دنیایی تازه از سنت و ذوق ایرانی-بلوشی فراهم کند.
صنایع دستی زاهدان
۱. سوزن‌دوزی و بلوچی‌دوزی
زیباترین و پرآوازه‌ترین سوغات زاهدان و بلوچستان، سوزن‌دوزی‌ها و لباس‌های سنتی بلوچی است. طرح‌های پیچیده، رنگ‌های شاد و دوخت‌های ظریف بر لباس‌ها، شال‌ها و کیف‌ها، جلوه‌ای بی‌مانند دارند. این هنر ثبت ملی شده و نمادی از هویت زنان بلوچ به‌شمار می‌رود.
۲. سکه‌دوزی و آینه‌دوزی
لباس‌ها و وسایلی تزئین‌‌شده با سکه و آینه بخش مهمی از سوغاتی‌های زاهدان هستند. این تزیینات چشم‌نواز روی روسری، رومیزی و کیف‌های دستی دیده می‌شود و سوغاتی بسیار خاص و ارزشمند است.
۳. حصیربافی و صنایع دستی طبیعی
منطقه سیستان و بلوچستان به محصولات حصیری با برگ نخل و خرما هم معروف است؛ سبدها، ظروف و زیراندازهای حصیری ظرافت بسیاری دارند و نشان‌دهنده هنر دست مردم محلی‌اند.
۴. سفال سیستان
سفالگری در منطقه سیستان پیشینه‌ای طولانی دارد. ظروف سفالی با طرح‌های ساده و اصیل از بازارهای زاهدان قابل تهیه است.
سوغات زاهدان؛ خوراکی‌های زاهدان
۱. خرمای مضافتی و ربی
در زاهدان انواع خرما، به‌ویژه خرمای مضافتی و ربی با کیفیت عالی تولید می‌شود که از محبوب‌ترین سوغاتی‌های خوراکی این شهر است.
۲. چای بلوچی و ادویه جنوبی
چای مخصوص بلوچ‌ها با عطر و طعم ویژه و همچنین ادویه‌جات محلی تند و معطر، بخشی جدایی‌ناپذیر از سوغات زاهدان به شمار می‌رود.
۳. حلوای محلی و کلوچه خرمایی
حلوای خرمایی و کلوچه‌هایی که با خرمای تازه، کنجد و ادویه تهیه می‌شوند، طعمی شیرین و به یادماندنی دارند.
۴. ترشیجات مخصوص جنوب شرق
ترشی انبه، سیر و بادمجان محلی، از جمله ترشیجات تند و خوش‌طعم هستند که در بازارهای زاهدان به‌راحتی یافت می‌شوند.
۵. خشکبار و محصولات نخل
انواع خشکبار مثل انجیر خشک، بادام و فرآورده‌های نخل مثل سرکه و شیره، سوغاتی‌هایی مغذی و پرطرفدار در زاهدان هستند.
اگر گذرتان به زاهدان افتاد، حتماً بازارها و کارگاه‌های صنایع دستی را از نزدیک ببینید و تحفه‌ای رنگین و خوش‌طعم از این سرزمین با خود به خانه ببرید؛ تا همیشه خاطره سفر به یکی از خاص‌ترین شهرهای ایران در ذهنتان باقی بماند.
