طرز تهیه آش لخشک مشهدی؛ غذای سنتی و مقوی خراسانی
آش لخشک یکی از غذاهای سنتی و محبوب مردم مشهد و مناطق اطراف خراسان است. این آش با استفاده از رشته دست‌ساز محلی به نام «لُخشَک»، حبوبات، سبزی و کشک تهیه می‌شود و در روزهای سرد سال یا ایام مذهبی مانند محرم و صفر به‌عنوان نذری یا غذای خانگی پخته می‌شود. لخشک در واقع نوعی رشته خشک‌شده محلی است که در گذشته در خانه‌ها درست می‌شد و به آش طعمی خاص و اصیل می‌دهد.
مواد لازم برای تهیه آش لخشک مشهدی (برای ۴ نفر)
لخشک (رشته خانگی یا رشته آشی): ۲ پیمانه
نخود: ½ پیمانه
لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز: ½ پیمانه
عدس: ½ پیمانه
سبزی آش (تره، جعفری، اسفناج، گشنیز): ۵۰۰ گرم
پیاز بزرگ: ۲ عدد
سیر: ۳ حبه
کشک (ترجیحاً کشک سنتی مشهدی): به مقدار لازم
نعناع خشک: ۱ قاشق غذاخوری
نمک، زردچوبه، فلفل سیاه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: به مقدار کافی
طرز تهیه آش لخشک مشهدی
مرحله اول: پخت حبوبات
نخود و لوبیا را از شب قبل در آب خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید تا نفخ آن گرفته شود. سپس با آب تازه بپزید. عدس را جداگانه بپزید چون زودتر از بقیه پخته می‌شود.
مرحله دوم: تفت دادن پیاز و سیر
پیازها را خلالی کرده و در قابلمه با روغن تفت دهید تا طلایی و سبک شوند. نیمی از پیاز داغ را برای تزئین کنار بگذارید. سیر را هم ریز خرد کرده یا بکوبید و با باقی‌مانده پیاز تفت دهید. در این مرحله زردچوبه و کمی فلفل به مخلوط اضافه کنید تا عطر ادویه‌ها آزاد شود.
مرحله سوم: اضافه کردن سبزی و حبوبات
حبوبات پخته‌شده و عدس را به قابلمه اضافه کنید. سبزی آش خردشده را هم بیفزایید. آب جوش به اندازه کافی بریزید و اجازه دهید سبزی‌ها با مواد دیگر بپزند و جا بیفتند.
مرحله چهارم: ریختن لخشک (رشته محلی)
وقتی سبزی خوب پخته شد، لخشک یا رشته آش را اضافه کنید. این مرحله نیاز به هم‌زدن مداوم دارد تا رشته‌ها گلوله نشوند و ته نگیرند. اجازه دهید حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه لخشک خوب بپزد و لعاب بیندازد.
مرحله پنجم: مزه‌دار کردن آش
در پایان پخت، نعناع خشک، نمک و در صورت تمایل مقدار کمی کشک داخل آش بریزید. اگر کشک داخل آش نمی‌ریزید، می‌توانید فقط برای سرو از آن استفاده کنید.
مرحله آخر: سرو آش لخشک مشهدی
آش را در کاسه‌های گود بریزید. روی آن را با کشک، پیاز داغ، نعناع داغ و سیر داغ تزئین کنید. این آش معمولاً با نان سنگک یا بربری تازه مشهدی سرو می‌شود و طعمی بی‌نظیر و سنتی دارد.
نکات مهم برای تهیه آش لخشک مشهدی
لخشک محلی را می‌توانید از بازارهای سنتی مشهد تهیه کنید؛ اگر در دسترس نبود، از رشته آشی معمولی استفاده کنید.
کشک سنتی مشهدی معمولاً غلیظ و پرنمک است، پس در استفاده از نمک دقت کنید.
حبوبات باید کاملاً نرم و پخته باشند تا بافت آش لطیف شود.
برای طعم بیشتر، در صورت تمایل می‌توانید کمی گلاب یا فلفل قرمز هم اضافه کنید.
استفاده از سیر داغ و نعناع داغ طعم آش را کامل و خوش‌عطر می‌کند.
