مراسم آبگیری آب‌انبارهای سرایان
جشن پیوند با آب، نغمه‌ی زندگی در سرزمین تشنه کویر
معرفی آیین:
مراسم آبگیری آب‌انبارهای سرایان یکی از آیین‌های ریشه‌دار و مردمی استان خراسان جنوبی است که با فرا رسیدن فصل بارش‌ها یا پایان تابستان برگزار می‌شود. این مراسم بازتابی از باور عمیق مردم به ارزش آب و همبستگی اجتماعی در حفظ منابع حیاتی است و اقشار مختلف جامعه با شور و معنویت ویژه‌ای در آن شرکت می‌کنند.
شرح مراسم و جلوه‌های ویژه:
صبحگاه روز آبگیری، بزرگان و اهالی روستاها و شهر سرایان با دلوهای قدیمی و ابزارهای سنتی، به سمت آب‌انبارهای تاریخی حرکت می‌کنند. هر قطره آبی که در تالاب خشک آب‌انبار فرود می‌آید، نوید احیای زندگی و رونق دوباره را به دل‌های تشنه می‌بخشد. همزمان، سروده‌ها و ادعیه پرشور و جمع‌خوانی دعای باران، فضای عرفانی و همدلانه‌ای ایجاد می‌کند. شور و شادی کودکان و حضور زنان در کنار مردان، روایتگر استمرار یک سنت مشترک و شیرین است.
آداب و رسوم جانبی:
در کنار آبگیری، سفره‌های نذری با نان‌های محلی، حلوا و خرما گسترده می‌شود و همسایگان از برکت تازه‌ی آب بهره‌مند می‌شوند. برخی خانواده‌ها با اهدای گل یا ریختن سکه در آب‌انبار، طلب خیر و برکت می‌کنند. مراسم، تبلوری از یکدلی و همکاری اهالی برای نگهداری و پاکیزگی آب‌انبارهاست که نسل به نسل منتقل شده است.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
آیین آبگیری آب‌انبارهای سرایان، نمادی از قدرشناسی و محافظت از منابع آبی در منطقه‌ای کویری است. این مراسم علاوه بر تقویت همبستگی، آموزه‌های ارزشمندی درباره اهمیت آب و همکاری جمعی را به نسل جوان انتقال می‌دهد و همچنان نقش مهمی در هویت و پایداری زندگی مردم دارد.
