مراسم آیینی چشم آرو
نجوای قاصدان امید بر بال اشک و اشتیاق روستاییان
معرفی آیین:
مراسم آیینی چشم آرو یکی از سنت‌های کهن و ریشه‌دار استان خراسان رضوی است که با معنایی ژرف از امید به بارش و رهایی از خشکسالی برگزار می‌شود. این آیین، که در برخی روستاهای این استان به ویژه طی ایام بی‌آبی و کم‌آبی انجام می‌گیرد، واگویه‌ای از اعتقاد عمیق مردم به رحمت الهی و پیوند با طبیعت است. چشم آرو، در گویش محلی به معنای “در انتظار باز شدن چشمه” یا آمدن باران است.
نحوه برگزاری مراسم:
غالباً در روزهایی که تشنگی زمین و دل‌ها به اوج می‌رسد، اهالی روستا، به ویژه کودکان و نوجوانان، با چشمانی مشتاق و دستانی دعاگو، در دامنه دشت و کنار چشمه‌ها جمع می‌شوند. آن‌ها با آوازهای سنتی و ذکر دعاهای کهن، از خداوند نزول باران طلب می‌کنند. این مراسم با اجرای ترانه‌های محلی و نغمه‌هایی که سینه به سینه منتقل شدهاند، رنگ و بوی ویژه مییابد. بسیاری از خانواده‌ها نیز برای برآورده شدن حاجات و رفع خشکسالی، نذرهایی تهیه و در میان شرکت کنندگان توزیع می‌کنند.
رسوم و ویژگی‌های خاص مراسم:
در مراسم چشم آرو، عروسک‌هایی کوچک از پارچه یا گل تهیه می‌شود که کودکان آن‌ها را با خود حمل می‌کنند و به نماد قاصدان رحمت الهی در بالادست چشمه‌ها آویزان می‌سازند. زنان روستا، با دعا و تلاوت آیات قرآن، جمع را همراهی می‌کنند و فضای روستا در آمیختگی اشک و لبخند، رنگ امید می‌گیرد.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
این آیین نه تنها تجلی ایمان و تعلق خاطر مردم به طبیعت و آب است، بلکه بستری برای انسجام اهالی و انتقال باورهای آبا و اجدادی به نسل‌های بعد به شمار می‌آید. مراسم چشم آرو گرمای پیوند اجتماعی و تمنای باران در سایه همدلی را بارور می‌کند.
