مراسم زیارت پیر چک چک
چک چک اشک ارادت، در دل صخره‌های تاریخ یزد
معرفی آیین:
مراسم زیارت پیر چک چک، یکی از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین آیین‌های مذهبی و فرهنگی جامعه زرتشتیان ایران و جهان است که در استان یزد برگزار می‌شود. زیارتگاه پیر چک چک، که با نام‌های پیر سبز و چک چک نیز شناخته می‌شود، در دل کوه‌های اردکان و در نزدیکی روستای شریف‌آباد اردکان واقع شده است. این زیارتگاه، محلی مقدس برای زرتشتیان است که باور دارند یکی از شاهزادگان ساسانی در زمان حمله اعراب به ایران، در این مکان پناه گرفته و ناپدید شده است. بسیاری با جستجوی عباراتی نظیر «پیر چک چک یزد»، «زیارتگاه زرتشتیان یزد» و «آیین‌های زرتشتی» به دنبال اطلاعات این مکان مقدس هستند.
موعد زمانی آیین:
مراسم اصلی زیارت پیر چک چک هر ساله از روز مهر ایزد از ماه تیر شروع می‌شود و برای چندین روز ادامه می‌یابد. این زمان که تقریباً در اواسط فصل تابستان (حدود ۲۴ تا ۲۸ خرداد بر اساس تقویم رسمی ایران و بر اساس تقویم زرتشتی در تیر ماه) قرار می‌گیرد، اوج حضور زائران و بازدیدکنندگان از سراسر دنیا در این مکان مقدس است.
چگونگی برگزاری مراسم:
زائران از شهرهای مختلف ایران، به‌ویژه از یزد، اردکان، میبد و روستاهای زرتشتی‌نشین اطراف، برای شرکت در این مراسم راهی پیر چک چک می‌شوند. مسیر زیارتگاه شامل بالا رفتن از پله‌های متعدد است تا به ورودی زیارتگاه برسند. در طول این چند روز، زرتشتیان در اتاقک‌های کوچکی که در اطراف زیارتگاه ساخته شده‌اند، اقامت می‌کنند. مراسم شامل خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا، روشن کردن آتش مقدس و شمع، راز و نیاز و برگزاری جشن‌های مذهبی است. چکیدن قطرات آب از سقف غار که باور بر این است از عصای شاهزاده چکیده، به تقدس این مکان می‌افزاید.
اهمیت فرهنگی مراسم:
زیارت پیر چک چک فقط یک مراسم مذهبی نیست؛ این آیین کهن، نمادی از هویت، پایداری و حفظ سنت‌های نیاکان برای زرتشتیان است. این مراسم با کلمات کلیدی «گردشگری مذهبی یزد»، «آتشکده یزد» و «فرهنگ ایران باستان» معرفی می‌شود و نقش بسزایی در جذب گردشگران فرهنگی و مذهبی به استان یزد ایفا می‌کند. برگزاری این آیین، فرصتی برای همبستگی جامعه زرتشتی و همچنین آشنایی سایر فرهنگ‌ها با آداب و رسوم این اقلیت دینی در ایران فراهم می‌آورد و به حفظ این میراث ناملموس یاری می‌رساند.
