مراسم سنتی گرگشو (قرقیعان)

جشن شادمانی کودکان در شبِ پررمز و راز نیمه رمضان

معرفی آیین:

مراسم سنتی گرگشو، که در محلی به آن «قرقیعان» نیز می‌گویند، یکی از اصیل‌ترین آیین‌های مردم هرمزگان است که در شب نیمه ماه رمضان برگزار می‌شود. این جشن، پیوندی دیرین میان سنت، ایمان، و شادمانی خردسالان است؛ بازتابی از رنگ و رقص زندگی در نیمه شب‌های گرم جنوبی که قلب محله‌ها را به تپش درمی‌آورد.

شرح مراسم و فضای آیین:

هنگام غروب شب پانزدهم رمضان، کودکان با جامه‌های رنگارنگ و کیسه‌هایی پارچه‌ای بر دوش، دسته‌دسته در کوچه و محله‌ها به راه می‌افتند. با خواندن اشعار شاد گرگشو و قرقیعان، در خانه‌ها را می‌کوبند و از صاحبخانه شیرینی، خرما و آجیل می‌طلبند. هر خانه‌ای با صفا و سخاوت درهای خود را به روی کودکان می‌گشاید و بچه‌ها با شور کودکانه، شب را به ضیافتی از لبخند و همدلی بدل می‌سازند. فضای محله با آواز کودکان و روشنایی فانوس‌ها، سیمای رمضانیِ شهر را جلالی تازه می‌بخشد.

سنت‌ها و آداب جانبی:

گردآوری و تقسیم شیرینی میان کودکان اوج مراسم است. در این شب، بزرگان هر محله نیز به نثار دعا و آرزوی سلامتی برای کودکان می‌پردازند و بعضاً با صدای دف و دایره، سرور مراسم را دوچندان می‌کنند. بخش دیگری از رسوم، دعوت از سالخوردگان خانواده، یادکرد نیکو از گذشتگان و تأکید بر نیکوکاری و نوع‌دوستی است؛ تا این شب، آموزگار مهربانی برای نسل تازه باشد.

اهمیت فرهنگی و اجتماعی:

گرگشو فراتر از یک جشن کودکانه است؛ حلقه‌ای استوار در زنجیره صمیمیت اهالی و تقویت هویت جمعی. این آیین، نه‌فقط خنده و شادمانی، که همبستگی، آموزش کرامت و انتقال ارزش‌های بومی به آینده را جاودان می‌کند و شب‌های هرمزگان را به سرود مهر بدل می‌سازد.