مراسم سینه‌زنی بوشهری
مرثیه‌ای کوبنده بر موج‌های نیلگون؛ هم‌آوا با نسیم جنوب و اهتزاز بیرق عاشقی
معرفی آیین:
مراسم سینه‌زنی بوشهری، یکی از باشکوه‌ترین و تاثیرگذارترین آیین‌های سوگواری در استان بوشهر است که هر ساله با آغاز ماه محرم، به‌ویژه در دهه اول آن، کوچه‌ها و میدان‌های شهر و روستا را آکنده از حزن و ماتم و همدلی می‌سازد. این رسم ریشه‌دار، انعکاسی از عشق مردمان جنوب به سالار شهیدان، امام حسین (ع)، و عاشورای حسینی است که در پسِ ضرب‌آهنگ دست‌ها، صدای دل‌ها را به عرش می‌رساند.
شرح مراسم و فضای آیین:
با فرارسیدن ماه محرم، گروه‌های بزرگ مردان و جوانان بوشهری در مسجدها یا میدان‌ها گرد هم می‌آیند. لباس‌های ساده و سیاه‌پوش، بیانگر همدردی با اهل‌بیت و عزاداران کربلاست. مراسم با نوای حزن‌انگیز نوحه‌خوان شروع می‌شود، و سپس صف‌های سینه‌زنی با حرکت هماهنگ و منظم دست‌ها، نوای ضرب‌آهنگ عزا را می‌آفریند. این نوع عزاداری با ریتم خاص، اشعار سوزناک محلی و ذکر مکرر یا حسین جلوه‌ای منحصربه‌فرد یافته که هر شنونده‌ای را به وجد و گریه می‌آورد. صدای نی و سنج، فضا را به تپش انداخته و حال و هوای محرم را در دل‌ها می‌نشاند.
سنت‌ها و آداب جانبی:
در آیین سینه‌زنی بوشهری، برخی خانواده‌ها نذرهایی از غذای محلی همچون شله‌زرد و خرما بین عزاداران تقسیم می‌کنند. قدیمی‌ترها روایت رشادت شهیدان را برای کودکان بازگو می‌کنند و نوحه‌سرایان اشعار کهن را زنده نگه می‌دارند. آیین در شب‌های تاسوعا و عاشورا به اوج خود می‌رسد و شور و سوگ مردم را به جلوه می‌نشاند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
مراسم سینه‌زنی بوشهری نه فقط سوگواری است، بلکه تداوم یک هویت و فرهنگ کهن است؛ فرهنگی که عشق و ایمان، پایداری و همبستگی مردمان جنوب را در قالب ریتم سینه‌ها و اشعار سازگار با موج دریا معنادار می‌کند و نسل به نسل زنده می‌ماند.
