مراسم شال‌اندازی آذربایجان
راز عاشقانه‌های شبانه زیر سقف ستارگان، صدای امید بر پنجره‌های اشتیاق روستاهای آذربایجان
معرفی آیین:
مراسم شال‌اندازی یکی از آیین‌های خاطره‌انگیز و کهن استان آذربایجان شرقی است که ریشه در فرهنگ غنی و عشق‌های زمینی مردم این خطه دارد. این آیین، نشانه‌ای از دلباختگی جوانان و ابراز علاقه به معشوق است که با رسوم خاص و رمزآلود خود، هر ساله دل شب‌های زمستانی روستاها را گرم می‌کند. شال‌اندازی، میراثی به‌جامانده از گذشتگان است که هنوز هم در بین خانواده‌ها و اهالی سراسر این استان اصالت خود را حفظ کرده است.
زمان و مکان برگزاری آیین:
این مراسم سنتی، معمولاً در شب‌های سرد زمستان، به‌ویژه در طول شب‌های چله بزرگ (از ۳۰ آذر تا اوایل دی ماه)، یعنی همزمان با شب‌های یلدا و حوالی آن، در روستاها و خانه‌های قدیمی آذربایجان شرقی برگزار می‌شود. خانه‌هایی که با پنجره‌های مشبک و حیاط‌هایی پوشیده از برف، مأوای خاطرات زیبای این سنت هستند.
شیوه برگزاری و آداب:
آیین شال‌اندازی با جمع شدن گروهی از جوانان و دوستان آغاز می‌شود که شال یا دستمالی بلند و رنگین را به انتهای چوب بسته و از دریچه، روزن یا دودکش خانه‌ها به درون می‌اندازند. صاحب‌خانه که از قصه و نیت جوانان آگاه است، هدیه‌ای نمادین مانند آجیل، شیرینی یا حتی تخم‌مرغ رنگی در شال می‌گذارد و بدین‌گونه ابراز علاقه و احترام متقابل انجام می‌شود. گاهی این شال‌ها حامل پیام نامحسوسی هستند که تنها اهل دل آن را درمی‌یابند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
مراسم شال‌اندازی افزون بر ایجاد فضایی شاد و صمیمی در شب‌های زمستان، به تقویت پیوندهای عاطفی، احترام به سنت‌ها و انتقال ارزش‌های فرهنگی بومی می‌انجامد. این آیین عاشقانه، همچنان نماد امید، صمیمیت و همدلی در فرهنگ مردم آذربایجان شرقی باقی مانده است.
