مراسم پنجه پیتک
جشن سپیده‌دمان امید، آواز شکفتن کار و زندگی در البرز
معرفی رویداد:
مراسم پنجه پیتک آیینی کهن و دیرینه در میان مردمان استان البرز است که ریشه در باورها و مناسبات کشاورزی، همچنین هویت جمعی روستاها و اقوام این دیار دارد. این مراسم که در واپسین روزهای سال و پیش از آغاز نوروز برگزار می‌شود، نماد آغاز تفکر نو، شکرگزاری از نعمت طبیعت، و فرصت آغازی دوباره برای زندگی و کار در زمین حاصلخیز منطقه است. پنجه پیتک به مثابه آیینه‌ای است که مهرورزی، اتحاد و شور جمعی مردم البرز را به نمایش می‌گذارد.
شیوه برگزاری:
مراسم پنجه پیتک معمولاً در فضای باز روستاها یا محوطه‌های کشاورزی برگزار می‌شود. در این آیین، گروه‌هایی از جوانان و کشاورزان با لباس‌های سنتی گرد هم آمده، دستان خود را با گِل و خاک تازه آشنا می‌کنند و با گفتن ذکر و سرودهای بومی، نماد آماده‌سازی زمین برای کشت سال جدید را به جا می‌آورند. بطور سنتی، در پایان مراسم، سفره‌ای ساده با نان، پنیر و سبزی برای شرکت‌کنندگان گسترده می‌شود.
آیین‌ها و جلوه‌های ویژه:
یکی از مهم‌ترین جلوه‌های مراسم پنجه پیتک، شستن دست‌ها در آب روان برای جلب پاکیزگی و تطهیر جسم و جان است. همچنین، خاک‌بازی نمادین، افشاندن گل و خاک بر دست‌ها و بازی‌های گروهی، فضایی شاد و همدلی را میان اهالی روستا رقم می‌زند.
نقش فرهنگی و اجتماعی:
مراسم پنجه پیتک با تاکید بر پیوند انسان و طبیعت، هویت بومی و ارزش‌های تعاون را تقویت می‌کند و به نسل‌های جدید، اهمیت همدلی و نقش سازنده کشاورزی در حیات اجتماعی را منتقل می‌سازد.
نتیجه‌گیری:
این آیین، همچون سپیده‌ای برآمده از خاک و امید، جلوه‌ای از پیوند اصیل مردم البرز با زمین، یکرنگی و آغاز سال جدید را روایت می‌کند.
