مراسم گره‌گشو بوشهر 

شبی از جنس دعا، امید و همدلی؛ گشودن گره‌ها با دست‌های کوچک و دل‌های مهربان

معرفی آیین:

مراسم گره‌گشو که بوشهری‌ها آن را «گره‌گشا» یا «گلی گشو» نیز می‌نامند، میان شب‌های پر برکت ماه رمضان، به‌ویژه در شب پانزدهم این ماه مبارک، جریان می‌یابد. این آیین، زنده‌کننده حال و هوای کهن بوشهر و نمادی از همبستگی اجتماعی و امید به گشایش درهای بسته است. «گره‌گشو» با ریشه‌هایی عمیق در فرهنگ مردم جنوب، نسل به نسل با نوای شادی و آرزومندی کودکان، سینه به سینه منتقل شده است.

شرح مراسم و فضای آیین:

با دمیدن شب پانزدهم رمضان، کوچه‌های شهر و روستای بوشهر آکنده از هیاهو و شادی کودکان می‌شود. دخترها و پسرها، کیسه‌های پارچه‌ای کوچک را به دست گرفته، با خواندن اشعار مخصوص گره‌گشو به درِ خانه‌ها می‌روند و از صاحبان خانه درخواست هدیه، آجیل، خرما یا شیرینی می‌کنند. هر خانه‌ای با مهربانی و لبخند، کودکان را می‌پذیرد و سهمی از مهر خود به آنان می‌بخشد. نغمه خوش‌خوانی بچه‌ها، عطر شمع‌های روشن و صدای شادمانی، شبی صمیمانه با عطر ماه رمضان را شکل می‌دهد؛ شبی که امید به گشایش تقدیر در دل‌ها می‌نشیند.

سنت‌ها و آداب جانبی:

در کنار جمع‌آوری هدایا توسط کودکان، بزرگ‌ترها نیز با خواندن دعاهای مخصوص و بازگویی افسانه‌های قدیمی درباره باز شدن گره‌های زندگی، شور و معنای آیین را عمیق‌تر می‌کنند. شماری از خانواده‌ها بخشی از هدایا را وقف نیازمندان می‌کنند تا فلسفه آیین گره‌گشو که همدلی و کمک به هم‌نوع است، تحقق یابد. شب با قصه‌ها، دعاها و دعاهای آرزومندی به پایان می‌رسد.

اهمیت فرهنگی و اجتماعی:

گره‌گشو فقط یک آیین کودکانه نیست؛ نماد زنده‌ای از یگانگی و همدلی مردمان بوشهر است. این مراسم با پیوند کودکانه و مهرورزی، ارزش‌های بخشش، کمک به دیگران و امید به گشایش مشکلات را به نسل تازه می‌آموزد و سیمای جنوب را در رمضان با رنگ دیگری نقش می‌زند؛ شبی به امید گره‌گشای فردا.