آیین سنتی محرم اردبیل
جوشش اشک‌ها در رثای عشق؛ نوای حزن و حماسه در کوچه‌های سوگوار اردبیل
معرفی آیین:
آیین سنتی محرم در استان اردبیل، مجموعه‌ای از آداب و رسوم دیرینه است که در ایام سوگواری شهادت حضرت امام حسین (ع) و یاران باوفایش، جلوه‌ای خاص به این منطقه می‌بخشد. این آیین‌ها که ریشه در باورهای عمیق دینی و ارادت مردم به خاندان عصمت و طهارت (ع) دارند، با اشک و ماتم، حماسه و ایثار، و شور و شعور حسینی درآمیخته‌اند و هر ساله با شکوهی هرچه تمام‌تر برگزار می‌شوند.
زمان برگزاری آیین:
آیین‌های سنتی محرم از شب اول ماه محرم آغاز شده و تا شام غریبان و حتی اربعین حسینی ادامه می‌یابد. این ایام، فرصتی است برای تجدید بیعت با آرمان‌های امام حسین (ع) و زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدای کربلا. در این روزها، شهرها و روستاهای اردبیل سیاه‌پوش می‌شوند و صدای نوحه و مرثیه از هر کوی و برزن به گوش می‌رسد.
آداب و رسوم:
برگزاری مراسم روضه‌خوانی و نوحه‌سرایی، سینه‌زنی و زنجیرزنی، برپایی دسته‌های عزاداری، توزیع نذری، اجرای شبیه‌خوانی (تعزیه) و علم‌گردانی از جمله مهم‌ترین آداب و رسوم مردم اردبیل در ایام محرم است. هر یک از این آیین‌ها، با هدف زنده نگه داشتن یاد و خاطره امام حسین (ع) و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت انجام می‌شود. دسته‌های عزاداری با نظمی خاص در خیابان‌ها به حرکت درمی‌آیند و با نوحه‌ها و اشعار حماسی، دل‌ها را به کربلا می‌برند.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی:
آیین سنتی محرم در اردبیل، نه تنها یک مراسم مذهبی، بلکه نمادی از همبستگی، وحدت و همدلی مردم این منطقه است. این آیین‌ها، فرصتی است برای تجدید میثاق با ارزش‌های دینی و اخلاقی، تقویت پیوندهای اجتماعی و ترویج فرهنگ عاشورایی.
